Utrecht

Op woensdagavond 20 april organiseerde SP Utrecht in samenwerking met het platform Stop Dekker een informatieavond in het Overvechtse buurthuis Einstein. Op deze avond werd duidelijk dat ook wonincorporaties Mitros en Bo-Ex niet veel moeten hebben van de plannen van minister Dekker.

Door: Jasper van der Wurff

Op deze avond werd duidelijk dat ook wonincorporaties Mitros en Bo-Ex niet veel moeten hebben van de plannen van minister Dekker. Al lijken de corporaties geen probleem te hebben met mogelijkheden tot huurverhogingen en huurliberalisatie en in eerste instantie vooral tegenstander van de plannen zijn vanwege de investeringen die van de corporaties geëist wordt, toch lieten de vertegenwoordigers van Mitros en Bo-Ex een duidelijk geluid horen. Zo zeiden beiden dat de huidige plannen erg nadelig zijn voor zowel corporaties als huurders en deze de sociale volkshuisvesting zoals we die tot op heden hebben gekend onder grote druk zullen zetten.

De avond werd ingeleid door gelegenheidsvoorzitter Paulus Jansen. Hij wist op interview-wijze de sprekers (Dhr. Rolf van der Weide, Bo-Ex, Dhr. Ron Onverzaagt, Mitros en Rietje Borm, een bezorgde huurster) het thema duidelijk weer te laten geven en ontlokte antwoorden op lastige vragen. Hierna konden toehoorders in de zaal zich met de discussie bemoeien en zelf vragen stellen aan de vertegenwoordigers van de woningcorporaties.

Allereerst lichtten de sprekers de plannen van Minister Dekker toe. De minister wil dat de corporaties in Nederland een financiële bijdrage gaan leveren aan de aan huurders betaalde huursubsidie. Hiervoor moeten de corporaties, eenmalig, 250 miljoen euro opbrengen. De corporaties vrezen dat dit een eerste stap van het kabinet is om huursubsidie in de toekomst geheel op de corporaties af te wentelen. Daarnaast wil Dekker corporaties verplichten meer (onrendabele) huurwoningen bij te bouwen. Dhr Onverzaagt, Mitros: ´In Utrecht is wat dat betreft het probleem dat er te weinig bouwlocaties zijn. Daarnaast hebben veel corporaties niet de (financiële) capaciteiten om aan deze wens van Dekker tegemoet te komen.´

Om de corporaties meer mogelijkheden te geven aan deze eisen te voldoen wil Dekker de huren van sociale woningbouw liberaliseren. Onder het huidige voorstel houdt dit in dat woningen met een WOZ- waarde van boven de 130.000 euro (Mitros: ´alle eengezinswoningen en veel huurwoningen in flats´) vanaf 2008 kunnen rekenen op zeer sterk stijgende huren.

Maar wat vinden de corporaties nu zelf van deze plannen? Dhr. Van der Weide: ´Wij zijn niet van plan de mogelijkheden die ons door huurliberalisatie geboden worden te gebruiken en willen onze huren niet verhogen. Maar dat is ook afhankelijk van de uiteindelijke definitieve eisen van het kabinet. Een eenmalige bijdrage in de huursubsidie kunnen we wel zelf opbrengen, maar als dit bijvoorbeeld een structurele bijdrage wordt, worden we wel gedwongen de huren te verhogen.´

Onverzaagt: ´het vermogen van corporaties staat niet op de bank te wachten tot we er wat mee doen, maar is geïnvesteerd in woningen. Als wij gedwongen worden mee te betalen aan huursubsidie, lagere huren moeten berekenen en we moeten meer investeren in onrendabele nieuwbouw, dan komt onze financiële situatie onder druk. Dan moet je als corporatie keuzes maken. Dat komt er op neer dat je ofwel minder onderhoud kunt plegen, of je moet een groot deel van je bezit gaan verkopen. De derde mogelijkheid die je hebt is om de huren te verhogen.´

Rietje Borm kwam hier tegen in het verzet. Zij gaf op onthullende wijze weer hoe het een werkloze moeder van 3 kinderen vergaat en benadrukte dat het water veel huurders nu reeds aan de lippen staat: ´Als bijna de helft van je maandelijkse inkomen, mede door huurstijgingen in het verleden, aan huur moet worden uitgegeven hou je weinig over. Veel mensen proberen dan alsnog uit te sparen, bijvoorbeeld minder met de auto rijden, niet op vakantie gaan, goedkoper boodschappen doen. Maar in de huur zijn hier geen mogelijkheden toe. Ik kan moeilijk zeggen: "deze kamer gebruik ik niet, trek die maar van mijn huurprijs af"´aldus Borm. ´Straks gaan de huren wéér omhoog, maar de lonen niet en de uitkeringen gaan alleen maar omlaag. Wat moet ik in het geval van een huurverhoging nog meer doen om rond te kunnen komen? Besparen op het schoolgeld van mijn kinderen?´

Een kritische toehoorder uit de zaal kwam met de vraag in hoeverre het logisch is om de huren te koppelen aan de WOZ waarde van een woning. Deze WOZ-waarde komt immers tot stand door de woning te vergelijken met de prijs van een koopwoning op de vrije markt. Maar koophuizen worden gedeeltelijk door de overheid gefinancierd doordat de hypotheekrente aftrekbaar is. Als de overheid dit zou afschaffen, zouden de huizenprijzen met 35% dalen. Waarom worden de huren dan gebaseerd op deze hoge WOZ-waarde terwijl dat helemaal niet reeel is. Waarom moet een huurder meer betalen dan iemand die in een koophuis zit?

Deze koppeling tussen huurprijs en WOZ-waarde van een woning leidt dus tot scheve verhoudingen. Kunnen de corporaties dit niet aan het kabinet duidelijk maken? Dhr. Onverzaagt,Mitros: ´Ook wij hebben onze bedenkingen bij deze plannen. Het liberaliseren van huren op basis van de WOZ-waarde vinden wij dan ook geen goed plan. Je houdt hierbij te weinig rekening met overige omstandigheden zoals woonoppervlak of locatie. Dit is ook de reden waarom alle woningcorporaties in Nederland via de overkoepelende brancheorganisatie een alternatief tien-punten- plan hebben ingediend bij het kabinet.´

Een andere opmerking uit de zaal was dat de corporaties te veel een slag om de arm houden. Ze zeggen de huurverhogingen niet te willen doorvoeren maar zich wellicht gedwongen zien. Wat is er voor nodig om van de corporaties een harde toezegging te krijgen dat zij, hoe dan ook, geen huurverhogingen zullen toepassen? Volgens de vertegenwoordigers van Bo-Ex en Mitros is dit niet mogelijk. ´Wij zijn als corporaties wel voor een liberaler systeem van huurprijsberekening waarbij de ´prijs-kwaliteit´ verhouding anders wordt vastgesteld´, aldus Onverzaagt. ´Dit leidt weliswaar tot huurverhogingen, maar ook tot meer spreiding van de huurverhogingen. Daarnaast kunnen de corporaties niet op voorhand zeggen: ´hier doen we niet aan mee´ omdat ze wellicht gedwongen worden om de plannen uit te voeren.´

Hier zijn de toehoorders het niet mee eens. Een laatste opmerking uit de zaal vat het probleem treffend samen: ´Deze plannen zijn slecht voor huurders. Het zou de corporaties sieren als zij dit ook actief zouden uitdragen´.

Met betrekking tot deze opmerking vraagt de voorzitter waarom Mitros zich niet, zoals bijvoorbeeld de Bo-Ex wel, heeft aangesloten bij het Utrechtse platform Stop Dekker en of zij zich nu alsnog hierbij wil aansluiten? Onverzaagt: ´Dat kan ik niet toezeggen, want ik weet niet wat de reden is waarom wij ons niet hebben aangesloten. Ik kan alleen zeggen dat wij het niet met de huidige plannen eens zijn en dat ook wij hopen dat ze dus niet door zullen gaan.´

SP Afdelingsvoorzitter Freek Bersch sluit vervolgens de avond af door eenieder te bedanken voor zijn/haar komst en op te roepen tot verzet tegen de plannen van Minister Dekker.

Meer weten over de actieplannen of heeft u een reactie? Mail Jasper van der Wurff