Utrecht

Het gebruik van het chemisch bestrijdingsmiddel glyfosaat is noodzakelijk om de iepziekte, die op grote schaal huishoudt onder het Utrechtse bomenbestand, onder controle te krijgen. Dat antwoorden B&W op schriftelijke vragen van de SP.

2005/133 SCHRIFTELIJKE VRAGEN van de heer P.F.C. Jansen
(ingekomen 29 november 2005)

“In Uitvoering”, prikbordbulletin van de Dienst Stadsbeheer van 24 november jl. maakt melding dat 20 tuinlieden van de DSB op 31 oktober examen gedaan hebben voor het halen van een spuitlicensie. Met het diploma is men bevoegd om stobben van bomen te behandelen met een chemisch middel dat het uitlopen van afgezaagde boomstronken voorkomt.

Wij zouden graag antwoord krijgen op de volgende vragen:

1. Hoe is dit te rijmen met het staand beleid van de gemeente Utrecht om geen gebruik te maken van chemische onkruidbestrijding?

2. Wat zijn de alternatieven voor genoemde behandeling? Bent u bereid om deze alternatieven toe te passen in plaats van de inzet van chemische middelen?

Antwoord van Burgemeester en Wethouders
(Verzonden 13 december 2005)

1.Het is inderdaad vigerend beleid om geen chemische bestrijding van onkruid toe te passen. De enige uitzondering hierop vormt de bestrijding op grasmatten van sportvoorzieningen. Houders van het door u genoemde diploma zijn bevoegd om chemische (ziekte)bestrijdingsmiddelen toe te passen, bij voorbeeld de bestrijding van schimmels op rozenstruiken. De medewerkers van de dienst Stadsbeheer hebben een andere opdracht, namelijk de iepziekte te bestrijden. De iepziekte is een schimmelinfectie bij iepen waartegen geen geneesmiddel bestaat. Eenmaal aangetast woekert de schimmel in de boom die hieraan uiteindelijk ten onder gaat. De schimmel kan op twee manieren van de ene op de andere iep overgaan. De meest voorkomende verspreidingsbron vormt de iepspintkever die de schimmel met zich meeneemt van een besmette boom naar andere gezonde bomen en deze op die manier infecteert. De tweede verspreidingswijze van de schimmel maakt gebruik van het feit dat wortels van dicht bijeenstaande iepen met elkaar in verbinding staan. De schimmel baant zich in de boom een weg naar het wortelgestel en kan onder de grond overgaan naar de wortels van een andere iep die dan ook ziek wordt. Een boom, die geïnfecteerd is, wordt ter voorkoming van verdere verspreiding van de ziekte omgezaagd en afgevoerd naar de recycling en versnipperd. Op de stobbe wordt een onverdunde oplossing van het bestrijdingsmiddel glyfosaat aangebracht waardoor de wortel wordt gesteriliseerd zodat ook langs die weg geen verspreiding meer kan plaats vinden. Voor alle middelen waarvoor een toelatingsnummer in het kader van de Bestrijdingsmiddelenwet bestaat is een spuitlicentie verplicht. Daarnaast moet ook iedereen die met biologische middelen werkt een spuitlicentie hebben. Bij de gemeente Utrecht is dit van toepassing geweest bij de bestrijding van de spinselmotten (een rupsenplaag) met het bacteriepreparaat Spruzit en de lindenluis met knoflookextract. De leidinggevende van de medewerker moet een spuitlicentie 2 hebben.

2. Het alternatief is te zorgen dat de iepziekte zich in het geheel niet kan verspreiden. Daartoe zouden alle iepen in de stad geveld moeten worden. Dit is overwogen in 1999, maar ons college heeft er voor gekozen een andere aanpak te volgen. Over deze aanpak werd de toenmalige commisie voor Economische Zaken en Verkeer per brief geïnformeerd in juni 1999.
In het kort komt het er op neer dat zieke bomen actief worden opgespoord. Zieke exemplaren moeten op grond van artikel 93 APV worden geveld. Slechts een klein deel van de bomen wordt resistent tegen de ziekte, en op termijn zou het iepenbestand worden terug gebracht tot circa 10% van de huidige omvang. Daarom wordt jaarlijks een zo groot mogelijk aantal bomen ingeënt tegen de ziekte. Bomen die desondanks aangetast worden moeten worden gekapt. In geval geen herplant plaats vindt worden de stobben behandeld. De boom loopt niet opnieuw uit en de schimmel in de wortels wordt vernietigd. Er bestaat geen alternatief voor deze behandeling.