Utrecht

Met de voorstemmen van slechts drie van de negen fracties is de Utrechtse gemeenteraad op 12 oktober akkoord gegaan met de organisatie van een burgemeesterreferendum, voorafgaand aan het vertrek van Annie Brouwer per 1 januari 2007. PvdA, GroenLinks en D66 stemden voor. Zij zien het referendum als een eerste stapje in de richting van de gekozen burgemeester. De andere partijen, waaronder de SP, vonden het burgemeester-referendum een dure fopspeen.

wie wordt de opvolger van Annie Brouwer?

[inbreng SP bij raadsdebat]
De gemeenteraad is op dit moment het hoogste orgaan van de gemeente en dat moet wat ons betreft zo blijven. Het is de beste garantie voor een stadsbestuur dat pluriform is, waarin niet alleen de meerderheid maar ook minderheden hun inbreng kunnen hebben. Vandaar dat de SP voorstander is van een burgemeester die gekozen wordt door de gemeenteraad.
In veel landen functioneert dit systeem tot tevredenheid. Vaak wordt de lijsttrekker van de grootste fractie burgemeester.
De Amerikaanse procedure met een rechtstreeks gekozen burgemeester leidt tot mannetjesmakerij ?het zijn bijna altijd mannen- en tast op termijn altijd de positie van de gemeenteraad aan. De SP is niet zo?n voorstander van éénhoofdig bestuur, omdat een gemeente geen bedrijf is waar één directeur-bestuurder de lakens uitdeelt.

Daarmee kom ik op het burgemeestersreferendum. Dat is volgens ons een echte fopspeen. Die fopspeen kost ook nog eens een half miljoen. Dat die half miljoen betaald wordt door minister Remkes doet niet ter zake: het is belastinggeld dat we met zijn allen hebben opgebracht. De bevolking van Utrecht zit helemaal niet te wachten op een referendum waarbij gekozen kan worden uit twee voorgebakken kandidaten. De SP is op dit moment bezig met een wijkenquête, waarin we onder meer een vraag over dit onderwerp hebben opgenomen. De tussenstand is dat driekwart van de ondervraagden een burgemeesterreferendum onbelangrijk vindt dan wel een surrogaat oplossing.

Ik heb ook nog wat telefoontjes gepleegd met SP afdelingen in de paar gemeenten die hebben meegedaan met het burgemeester-referendum. Niemand is er enthousiast over. In Schiedam was achteraf de conclusie dat het aantal mensen dat solliciteert keldert als ze mee moeten doen aan het referendumcircus. Met name kandidaten die al een flinke staat van dienst hebben haken af. Ook het artikel in Binnenlands Bestuur laat niets aan duidelijkheid over ten aanzien van de ervaringen in de proefgemeenten.

Onze conclusie: niet beginnen aan dit namaak-kroonjuweel van D66.