Utrecht

Vandaag koos de raad voor het organiseren van een referendum voor de opvolging van burgemeester Brouwer, die er per januari 2008 mee stopt. De Utrechtse burger kan in oktober kiezen uit twee kandidaten - voorgedragen door de gemeenteraad. Een nepreferendum volgens de SP, waarbij de raad het goed acht voor de bevolking een voorselectie te maken, zodat het voor de inwoners van Utrecht makkelijker wordt om een keuze te maken. En daarmee is het een dure fopspeen van ruim acht ton.

In een rumoerige vergadering koos een meerderheid van PvdA, GroenLinks en D66 voor het referendum. Opvallend was de amateuristische financiële onderbouwing van het plan. Uit verschillende potjes trokken de PvdA en GroenLinks op de valreep de nodige euro's zónder een maximaal bedrag vast te stellen.

Lees hieronder de bijdrage van Caroline Sarolea:

Geachte voorzitter,

Het burgemeestersreferendum brengt mij terug naar de zomer van 2006. Ik was met mijn kinderen in Italië en had hen beloofd een ijsje te gaan eten in een goede ijszaak, die door één van mijn vrienden was aangeraden. Daar aangekomen bleek het één van de grootste ijszaken van Italië te zijn. De kinderen werden overdonderd door de heerlijkste ijssoorten van knoflookijs tot smarties, frambozenijs, stracialtella ijs noem maar op. Zij konden hun geluk niet op. Ik dacht oh jee, wat een hoop smaken en wat een zoetigheden en haastte mij de kinderen te gebieden alleen een keuze te maken tussen de ijsjes met een fruitsmaak. Mijn oudste zoon keek mij boos aan. Hij had namelijk donders goed door dat hij beperkt werd in zijn keuze en een nepkeuze kreeg voorgeschoteld. Hij liep boos weg.

Dit voorval kwam in mij op toen ik gisteren in de krant las dat twee kandidaten die aan de burgemeestersverkiezing mee willen doen zelf ook spraken over een nep-referendum.

Een nepreferendum waarbij de gemeenteraad het goed acht voor de bevolking een voorselectie te maken, zodat het voor de inwoners van Utrecht makkelijker wordt om een keuze te maken.

De onderliggende vraag is wat willen we met het referendum bereiken??
GL en Pvda zeggen dat ze hiermee o.a de kloof tussen burger en politiek willen verkleinen.
Maar om de kloof tussen politiek en de burger te verkleinen speelt er volgens de SP maar één ding. En dat is het woord vertrouwen.

Vertrouwen voor een politicus betekent: dat als je werkelijk voor iets staat, dat je tot het uiterste probeert te gaan om dat ook uit te dragen, dat ook werkelijk in de praktijk toe te passen.

Vertrouwen komt te voet en gaat te paard is het spreekwoord. En het is jammer dat dit college al in het korte jaar dat ze regeren, zich menigmaal vergaloppeerd heeft. Want hoe kun je vertouwen hebben in een wethouder die de bomen op het vredenburg plein versneld wil kappen terwijl hij ooit zelf als raadslid een motie ?kappen met te vroeg kappen 1 ?heeft ingediend en nu kappen met te vroeg kappen 3 volledig aan zijn laars lapt, terwijl het een motie betreft die ondertekend door de voltallige coalitie en aangenomen is door bijna de gehele raad.

Maar terug naar het vertrouwen

Geeft dit referendum de SP het vertrouwen dat de inwoners van Utrecht echt iets te zeggen hebben over welke burgermeester ze krijgen?

Ik wil dit toetsen aan de vragen die ons als raad worden gesteld nl. ten eerste een besluit te nemen over een voorstel om de inwoners van utrecht te betrekken bij het opstellen van de profielschets van de nieuwe burgemeester en te tweede in te stemmen met het houden van een referendum en ten derde aan de vraag hoe democratisch is dit referendum?.

Ten eerste: Het profiel
Wekt het vertrouwen als we de inwoners betrekken bij het opstellen van een burgemeestersprofiel ?

Het wekt volgens de SP alleen vertrouwen als de gemeenteraad de inwoners werkelijk een stem geeft in het functieprofiel. Dat betekent dat de antwoorden die mensen bij een bepaalde enquete geven dan ook werkelijk één op één worden overgenomen, dus elke stem telt. Als er alleen maar gesproken wordt over betrekken bij, dan wordt de inbreng een wassen neus. Dat betekent namelijk dat als de antwoorden of reacties dermate uiteenlopend zijn (wat waarschijnlijk het geval zal zijn), de gemeenteraad er nog alle kanten mee uitkan. De eerste fopspeen is een feit.

Het tweede punt: Wekt het vertrouwen als de procedure niet glashelder beschreven is?

Een burgemeestersverkiezing moet net als elke sollicitatieprocedure uitermate zorgvuldig verlopen. Zowel voor de kandidaten zelf, als voor de inwoners die de gang naar de stembus maken, moet glashelder zijn hoe de hele procedure in elkaar steekt.
Voor de SP was het daarom belangrijk geweest dat ook nu al helder zou zijn wat de Raad gaat doen als het percentage van 30% opkomst, nodig voor het slagen van het referendum, niet gehaald gaat worden. Beslist de Raad dan zelf welke twee kandidaten het worden? En als de opkomst dermate laag is moet de Raad dan overwegen een nieuwe procedure te starten??? Geen onbelangrijk detail gezien de kosten die aan dit hele gebeuren gebonden zijn. Omdat deze gegevens tot nu toe ontbreken en niet helder in kaart zijn gebracht, wordt het voor de SP moeilijk vertrouwen te krijgen in de professionaliteit van de procedure. De tweede fopspeen.

Het derde punt: Wekt het vertrouwen als we straks een kandidaat hebben die met 16% van de stemmen gekozen is?

Stel er komt een opkomst van 31 %, genoeg om het referendum geldig te verklaren. Stel één van de kandidaten wordt met 16 % van de stemmen gekozen. Kunnen wij als Raad dan werkelijk zeggen dat deze gekozen burgemeester draagvlak heeft onder de bevolking?? De derde fopspeen??

Als gemeenteraad zitten wij hier totaal met bijna 55% van de stemmen. Ook niet iets om bepaald trots op te zijn, maar goed Laten we dan in ieder geval doen waar wij voor gekozen zijn: gewoon als Raad zelf een goede kandidaat voordragen!

We beseffen dat we hiermee de verkiezing helemaal achter de schermen houden maar het is een keuze tussen twee kwaden. Maar gezien de enorme geldbedragen en de drie genoemde fopspenen die in het referendum traject verborgen zitten, blijft de SP voor een gekozen burgemeester, maar dan wel één door de GemeenteRaad!.
Over de door de gemeente extra te maken kosten van ongeveer 220.000 euro, zal de SP wellicht straks met een amendement komen.