Utrecht

Uit de recente uitlatingen van PvdA kandidaat-burgemeester Ralph Pans (die bevestigt dat hij door de partijtop uitdrukkelijk gevraagd is in Utrecht te solliciteren) en de uitlatingen van Rita Verdonk (die in het programma van Pauw en Witteman aangaf dat de VVD-top haar gevraagd had om te solliciteren voor het burgemeestersambt in Rotterdam), zou je kunnen afleiden dat op hoog niveau in den Haag burgemeesterskandidaten zijn ?voorgeselecteerd? (bij toerbeurt: de PvdA krijgt Utrecht, de VVD krijgt Rotterdam, het CDA krijgt Den Haag).

Als dit waar is, dan is het voor een gemeentelijke vertrouwenscommissie die een voordracht moet opstellen, heel moeilijk om daar doorheen te breken. Je kunt hooguit vaststellen dat de lijst met kandidaten nogal eenzijdig is samengesteld.

Wat de gemeenteraad en de vertrouwenscommissie zouden moeten doen - en daar heb ik ook altijd voor gepleit - is ervoor zorgen dat zoveel mogelijk mensen van buiten het vaste partijpolitieke circuit solliciteren, bijvoorbeeld uit het bedrijfsleven of de culturele sector.

Dit betekent dat je de vacature op veel meer plaatsen kenbaar moet maken dan alleen in de Staatscourant. Vervolgens moet de vertrouwenscommissie het lef hebben om ook met mensen in zee te gaan die weinig of geen politiek-bestuurlijke ervaring hebben, maar die elders hun sporen verdiend hebben. Alleen dan lukt het om een eind te maken aan partijpolitieke afspraken in de achterkamertjes.

De Utrechtse PvdA-fractie zal wel op de neus kijken als tot haar doordringt dat het referendum - waar zij zo voor was - bij voorbaat tot een aanfluiting is gemaakt door haar eigen partijtop. Ook andere voorstanders van het referendum zouden zich moeten realiseren dat het gesloten old boys network van de grote partijen de lokale democratie in de weg staat.