Utrecht

Voorzitter,
Op deze lange dag had ik me voorgenomen me te beperken tot een korte toelichting van de wijzigingen die de SP graag zou zien, in relatie tot de raadsvoorstellen van vandaag. Maar de wereld is blijven doordraaien in de afgelopen weken en dan gebeuren er een paar dingen die op deze dag niet onvermeld mogen blijven. Zo hoorden wij dat de zeer succesvolle vrouwengroep Al Amal in het weekeinde van Doenja geen gebruik mocht maken van het drie-generatiecentrum aan de Bernadottelaan, terwijl het gewoon leeg stond. We hebben als lokale overheid en welzijnsinstellingen op dit thema met elkaar toch allen hetzelfde doel? Te zot voor woorden en precies de crux van waar we als SP bang voor zijn bij de prachtwijkenaanpak. Het langs elkaar heen schieten van de betrokken partijen vanwege? ja, wat eigenlijk?

Een mooi bruggetje naar Stedelijke Ontwikkeling
Dat de SP met het college van mening verschilt over de prachtwijkenaanpak en de wijkactieplannen is geen nieuws. Vanochtend werd onze scepsis over de slaagkans nog eens gevoed door een artikel in de Volkskrant. Een citaat: ?De miljardenoperatie om de 40 ?Vogelaarwijken?uit het slop te trekken, dreigt te stranden op vage afspraken en op onwil van de corporaties. Betrokken gemeenten vrezen dat vooral de sociale projecten in hun plannen sneuvelen omdat er geen geld voor blijkt te zijn. Veel wethouders klagen dat minister Vogelaar hun toch al moeizame positie in de onderhandelingen met de corporaties verder heeft verzwakt met een brief waarin ze de corporaties van allerlei verantwoordelijkheden ontslaat. In dit zogenaamde afsprakenkader stelt ze dat die zich bijvoorbeeld niet bezig hoeven te houden met zaken als begeleiding naar werk en integratie?. Die discussie hebben we dinsdag in de commissie Stedelijke Ontwikkeling al gehad en die komt later weer aan de orde. Vandaag even niet. Alleen vinden we het van belang vandaag wel een statement te maken over lokaal maatwerk. Recente berichten in de krant doen ons vermoeden dat er toch getornd gaat worden aan de afspraken die er zijn gemaakt: alleen in Overvecht en met een beperkte looptijd. Zonder grondige evaluatie van dit experiment, kan er wat ons betreft geen sprake zijn van uitbreiding. Ik weet dat de wethouder heeft gezegd zich daaraan te houden. Maar ik ben wel benieuwd naar de reactie van de wethouder op de vragen van GroenLinks.

Onze woningbouwcorporaties hebben een maatschappelijke taak, de sociale huisvesting. Onderdeel daarvan is het onderhoud van de boel die je beheert. Te vaak zien we dat dit niet of onvoldoende gebeurt. Wij beschouwen het amendement van de PvdA hierover als een stap in de goede richting. Alles wat in goede harmonie kan, moet je vooral niet laten. Maar als keer op keer blijkt dat iets niet lukt, dan moet je als gemeente ook durven en kunnen ingrijpen en dus capaciteit beschikbaar hebben. Wij denken dat we in de huidige constellatie, met de zelfstandige corporaties, op de verkeerde weg zitten en dat sociale volkshuisvesting een overheidstaak is. Zolang dat niet zo is, mogen we best wat scherper zijn op de naleving van de afspaken.

Stationsgebied
Vandaag geen behandeling van het raadsvoorstel inzake de Knoopkazerne, maar van onze kant toch een paar woorden in relatie daarmee. In de commissie spitste de discussie zich toe op de vraag of de vierkante meters kantoor van de Knoopkazerne nou wel of niet passen binnen de afspraken van Visie A uit het referendum. Oeverloos gedoe over 10000 meter hier uithalen en daar neerzetten. Telkens als dit ter sprake komt krijg ik een ?balletje balletje-gevoel?. Je zit erbij, denkt het te snappen, maar uiteindelijk word je toch belazerd.
Laten we elkaar nou geen mietje noemen. Visie A hebben we allang verlaten. Met de Rabo, met het winkelgebouw Vredenburg Noord, met het Muziekpaleis, met de bebouwing op het Smakkelaarsveld. En er zullen nog wel meer m2 kantoren bijkomen, als ?optimalisatietaakstellingen? nodig zijn in de toekomst. Laten we hier alsjeblieft mee stoppen en gewoon tegen de Utrechters zeggen dat de A in visie A staat voor ?achterhaald?. Dan bevestigen we slechts wat de mensen in de stad allang weten. Onze motie ?stoppen met foppen? kan hiervoor als hulpmiddel dienen. Maar natuurlijk neemt het college de motie gewoon over. De motie wil overigens niet zeggen dat we achter de verdere verstening van het Stationsgebied staan.

Met de recente ontwikkelingen rond de sloop van het Muziekpaleis komt uit waar de SP al lang voor waarschuwt. Zeer optimistische planningen, vast beginnen met breken voordat je zeker weet of de voorgenomen bouw wel kan. Je weet van te voren dat tegenstanders tot het gaatje gaan.Vertraging komt er hoe dan ook, de financiele gevolgen daarvan ? dominoeffect ? laten zich raden, maar moeilijk becijferen. Doe het nou zorgvuldig en maak een realistische planning die uitgaat van onherroepelijke bouwvergunningen en ga niet breken voordat je die hebt. Dan krijgt de raad ook een realistisch financieel plaatje, in plaats van een optimistisch beeld dat je later maar weer moet zien recht te breien, met de al eerder genoemde optimalisaties. Het gaat niet aan om de zwarte piet nu bij van Oosten te leggen. We wisten het van te voren.
En laten we wel wezen; de second opinion van LAgroup over de exploitatie en organisatie van het Muziekpaleis loog er niet om. Dat was niet het plaatsen van kanttekeningen, dat was het voluit onderuithalen van een roze droombeeld. We mogen van Oosten wel dankbaar zijn. Er is nu extra tijd om te sleutelen aan die exploitatie. Wordt vervolgd op 20 november, als we dit in de commissie Stedelijke Ontwikkeling verder bespreken.

Werkgelegenheid en Verkeer
Het aantal banen in Utrecht is licht gedaald, het aantal werkzoekenden is flink naar beneden gegaan. Zo?n 21%. Dat kan alleen als die nieuwe Utrechtse werkenden emplooi hebben gevonden buiten de stad. En dus pendelen. Tegelijkertijd komt een heel flink deel van de mensen die in de stad werken van buiten. Het college juicht over de impuls voor de werkgelegenheid die er van de Rabobank, de komst van de Rijksgebouwendiens en de Defensiestaf uitgaat. Maar hoeveel Utrechters gaan daar aan de slag? Hoeveel auto?s halen we extra de stad in? Rabo en Knoop liggen vlak bij het OV, maar alleen de RABO al is goed voor 600 extra parkeerplaatsen. Bij defensie op het Kromhoutterrein komen 3000 man te werken. Uit het hele land. Gisteren had ik het twijfelachtige genoegen om in de avondspits via de Waterlinieweg van Hoograven naar Oudwijk te moeten rijden. Moeten daar die auto?s van defensie nog bij? Ga in de spits eens op de Kardinaal de Jongweg kijken, de Europalaan, De Karl Marxdreef, Kaatstraat / Willem van Noortstraat. Ik bedoel maar te zeggen; zijn we wel op de goede weg in Utrecht met het economisch en daarmee het verkeersbeleid? We nemen allemaal verkeersmaatregelen om de lucht zuiver te houden, maar tegelijkertijd importeren we de vervuiling, zonder dat dat veel Utrechters aan een baan helpt.

Over werkgelegenheid gesproken. Gisteren spraken wij nog met de heer van der Heijden, directeur van de Utrechtse Bazaar. Voor ons runt hij een tent die vele goede dingen verenigt. Waaronder kleinschalig ondernemerschap voor vele Utrechters en laagdrempelige ? jawel ? ontmoeting tussen vogels van allerlei pluimage. Wat gaan we doen met de Bazaar? Wanneer weet men waar men aan toe is? De vragen die van der Heiden had, geven we vandaag maar even aan u door. Is de combinatie Veemarkt- Utrechtse Bazaar nog in beeld? Zo ja, wanneer worden daar knopen over doorgehakt? Komt dat Transferium Lage Weide er en zou dat niet een goede plek kunnen zijn? Wij denken van wel. Wat gebeurt er als er niet tijdig vervangende ruimte is; kan hij dan blijven zitten? College, geef ons eens openheid van zaken, geef van der Heijden eens openheid van zaken. Blijkbaar is dat onvoldoende gebeurd, want hij doet via ons de uitnodiging tot een goed gesprek over de toekomst. Gaat u daar op korte termijn op in? De tijd gaat dringen.

Sport
Over het belang van sportbeoefening in de breedte bestaat nauwelijks discussie. Dat er op dat gebied nog vele zaken te verbeteren zijn is eveneens geen geheim. Dat je ze niet allemaal tegelijk kunt oplossen is helder, maar daarom moet je niet laten liggen wat je kan oppakken. Wij steunen daarom van harte het PvdA-amendement Sporten voor alle Kinderen, omdat juist de sportparticipatie van kinderen in de laagste inkomensgroepen achterblijft. In het verlengde hiervan ligt een andere prioriteit, waar we als SP al een tijd aan sleuren. Je kan niet de sportverenigingen zomaar een kluit kinderen toeschuiven en zeggen ?prettige wedstrijd verder?. Bij grotere verenigingen is er vaak al sprake van verenigingsmanagers. Wij vinden dat dit bredere navolging verdient, juist op het moment dat je meer ?moeilijke? kinderen aan het sporten helpt. Vandaar onze handtekening onder het amendement ?Steun de Sportvereniging?, zojuist ingediend door de PvdA.

Tenslotte op gebied van sport nog de situatie in Leidsche Rijn. We zijn op de helft met de bouw en de sportclubs groeien uit hun jas. Initiatieven om te komen tot nieuwe, kleinschalige verenigingen zijn er en moeten wat ons betreft worden ondersteund door de gemeente (startsubsidies), naast broodnodige ondersteuning van de bestaande clubs. Deze wens, verwoord ook door de VSU, willen we handen en voeten geven met een amendement, waarvoor we in deze collegeperiode 2 ton reserveren. We zien de sportclubs als elementaire voorzieningen in dit nieuwe stadsdeel en nu de grondexploitatie daar een sprong de goede richting uit heeft gemaakt, lijkt het ons verantwoord deze 2 ton ten laste daarvan te laten komen.
Voor Leidsche Rijn willen we verder ? in navolging van D66 - de behoefte aan voldoende zwemwater op de agenda houden. We denken dat daar wel degelijk een probleem zou kunnen ontstaan met de verdere groei van het stadsdeel. Als je het dak wil repareren bij goed weer, dan moeten we daarop nu scherp zijn en anticiperen.

Leefbaarheidsbudget
Een miljoen per wijk per jaar is een aardig potje voor de happy few die er vanaf weten. (De leefbaarheidsbudgetten en het recht van initiatief konden in 2006 rekenen op de bekendheid van zo?n 12% van de mensen). Het was en is ons een doorn in het oog dat de poet terechtkomt bij een zeer kleine groep ? we hebben daar bij de voorjaarsnota al opmerkingen over gemaakt - en/of de welzijnsinstellingen en de gemeente zelf. Vooral dat laatste is een gekke figuur. Hier heb je een miljoen, maar daar willen we zelf ook nog een deel van voor gemeentelijke initiatieven en zaken die sterk lijken te behoren tot de gemeentelijke basistaken, zoals onderhoud openbare ruimte (op basisniveau) en wijkveiligheid. Alsof ik mijn zoon voorstel een deel van zijn zakgeld te besteden aan het brood dat hij te eten krijgt. Ik durf dat niet aan, en terecht.
In onze bijdrage aan de algemene beschouwingen lieten we u zien dat de spelregels voor het leefbaarheidsbudget en de tussenkomst van het wijkbureau soms erg contraproductief zijn. Een wijkvereniging die al jaren dezelfde activiteiten doet, komt met zijn planning in de knel, omdat er later dan eerst duidelijkheid is over de subsidieaanvraag. Dat kan toch niet de bedoeling zijn van het geld voor de wijken. Aan de ene kant teveel regels, aan de andere kant is het onvoldoende helder waar het geld precies heengaat.
College, als je een pot geld ter beschikking stelt van de wijk, moet het ook door de wijkbewoners en bewonersorganisaties uitgegeven kunnen worden. Alle wijkbewoners en niet slechts een deel ervan. Zonder veel bureaucratie, maar wel met een duidelijke verantwoording naar de raad. Onderhoud van de openbare ruimte op basisniveau en wijkveiligheid zijn gemeentelijke taken. Dan maar minder geld in de leefbaarheidspot en meer op de begroting voor deze taken. Graag uw reactie.

Voorzitter, deze begroting bevat nogal wat passages en beleidsvoornemens waar je nauwelijks tegen kunt zijn. Aan de andere kant is daarvan ook wel weer veel boterzacht en weinig SMART. Verder zien we zaken die ons helemaal niet bevallen. Een aantal daarvan heb ik zojuist besproken. Zorgen ook over mate waarin het college de bedrijfsvoering onder controle heeft. Op de valreep wordt de raad geconfronteerd met de deadline voor dagvaarding van aannemer van Hees en krijgen we een rampzalig voorstel naar ons toe. We hebben de Vismarkt gehad, we krijgen nog de discussie over het Muziekpaleis ? het vervolg daarvan, moet ik zeggen. En we krijgen nog de verdere uitwerking van de krachtwijkenaanpak. Mooie cijfers in de begroting, maar worden de mensen in de stad er beter van? De SP is niet overtuigd.