Utrecht

GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN 3 MAART 2010

14. DE STAD BESTUREN

VERTROUWEN IN POLITIEK EN OVERHEID

Politici zijn onbetrouwbaar, vindt het overgrote deel van de mensen. Ze maken beloftes die ze niet nakomen, ze praten raar, ze luisteren niet, ze zitten er alleen voor zichzelf en hun vriendjes. Het imago van de politicus is niet best. Nu is dit natuurlijk een karikatuur die voor lang niet elke politicus opgaat, maar dat het vertrouwen in de politiek tot een nulpunt is gezakt is echt haar eigen schuld.

Een dwarsdoorsnede van vier jaar politiek op z’n lelijkst: Een burgemeester die zijn macht misbruikt om kritische journalisten de mond te snoeren, gesjoemel met cijfers over de luchtvervuiling, miljoenen euro’s gemeenschapsgeld naar prestigeprojecten als het Muziekpaleis terwijl er op voedselbanken bezuinigd wordt, een burgemeestersreferendum dat ontaardde in een PvdA-feestje.

DEMOCRATIE IN DE BUURT

Om vertrouwen te winnen moet de politiek eerst meer vertrouwen geven. De gemeente lijkt bang te zijn dat burgers al snel overal tegen zijn, maar de gemeente vergist zich. Burgers die in de verdediging schieten doen dat vaak omdat de gemeente ze in die positie gebracht heeft. Door niet het gesprek met bewoners aan te gaan, door ze niet op tijd te informeren, door ze niet serieus te nemen.

• Bewoners verdienen meer invloed op besluiten die hun buurt aangaan. Te vaak wordt er óver mensen en hun buurt besloten. Ons uitgangspunt is dat bewoners van het eerste idee tot het laatste besluit volwaardig mogen meepraten en beslissen. Niet alleen leidt dat tot betere besluiten, maar zonder tegenwerkende bewoners wordt ook de uitvoering makkelijker.
• Hoewel bewoners regelmatig worden uitgenodigd voor urenlange inspraaksessies over sloop-, bouw- en gebiedsplannen, worden er toch telkens weer voorstellen aangenomen door de gemeenteraad zonder draagvlak. Bewoners mogen blijkbaar praten wat ze willen, ze worden niet serieus genomen. De SP wil rigoureus breken met deze arrogante bestuurscultuur.
• Bij ruimtelijke ontwikkelingen worden plannen vanaf nu samen met omwonenden gemaakt. Nog voordat de eerste schets er is gaan ambtenaren, projectontwikkelaars en burgers om tafel. Als er geen draagvlak is, gaan de plannen niet door. Alleen in geval van uiterste nood grijpt de wethouder in.

REFERENDA, BURGERINITIATIEVEN

Bij grote kwesties kan een referendum een mooi middel zijn om de bevolking te laten spreken. Helaas hebben twee referenda laten zien dat dat niet betekent dat de politiek ook luistert. Het burgemeestersreferendum in 2007 werd een fiasco met een opkomst van minder dan 10 procent, en de uitslag van het referendum over het Stationsgebied werd simpelweg terzijde geschoven, ook al is dat nooit toegegeven.

• De SP heeft meer vertrouwen in het raadgevende referendum, dat op initiatief van bewoners
  gehouden wordt. De huidige regels zorgen ervoor dat zo’n referendum door de meerderheid van de gemeenteraad onmogelijk wordt gemaakt als het onderwerp politiek gevoelig ligt, zoals bij het Actieplan Luchtkwaliteit. De regels moeten aangepast worden, zodat het raadgevend referendum geen papieren tijger blijft.

WIJKRADEN

• De wijkraden zijn een sympathiek initiatief, maar hebben de kloof tussen burger en bestuur niet verkleind. Dat komt deels door de wijze waarop de wijkraden zijn samengesteld, maar vooral doordat het stadsbestuur de adviezen van de wijkraden met grote regelmaat naast zich neerlegt. Wijkraden zouden de rol moeten hebben van luis in de pels of spreekbuis van de wijk. Om de wijkraden fris te houden mag iemand er volgens ons maximaal vier jaar zitting in nemen. Verder staat lidmaatschap open voor iedere bewoner uit de wijk.
  Regionaal bestuur
• Volstrekt ondemocratisch is het Bestuur Regio Utrecht (BRU). Veel besluiten over ruimtelijke ordening en openbaar vervoer worden daar genomen in plaats van in Provinciale Staten of in de raden van de tien deelnemende gemeenten. Op deze manier worden er besluiten genomen zonder democratische legitimatie en met een gebrek aan transparantie. Het BRU kan daarom beter opgeheven worden.

GELD

• De gemeente Utrecht heeft een dubieuze traditie van geldverspilling en kapitaalvernietiging. Het miljoenenverslindende Muziekpaleis, de grootschalige sloop van huurwoningen, de projectenregen in probleemwijken. Opeenvolgende stadsbesturen hebben zich vooral willen profileren met dure prestigeprojecten, zoals Hoog Catharijne 2 en de viering van 300 jaar Vrede van Utrecht. De keuzes van de SP staan hier haaks op. Betaalbare woningen, zorg en onderwijs, schone lucht, veilige buurten en eerlijke belastingen hebben bij ons voorrang.
• Bij de ingezette bezuinigingen van 2010 is het hetzelfde liedje. De coalitie houdt de miljoenen voor prestigeprojecten overeind, terwijl bezuinigd wordt op voedselbanken, welzijnswerk en milieupunten.
• Een derde van de kosten voor personeel werd door de gemeente uitgegeven aan de inhuur van externe deskundigen, jaarlijks 100 à 135 miljoen. Het dieptepunt was wel de coördinator luchtkwaliteit die 1,5 miljoen euro opstreek in vier jaar. Een grove verspilling van gemeenschapsgeld, en bovendien slecht werkgeverschap. Heel veel werk dat externen nu doen kan ook door medewerkers in vaste dienst gedaan worden. We beperken de inhuur van externen tot maximaal 13 procent van de personeelskosten, dezelfde norm die ook het Rijk voert.

DIENSTVERLENING

Je zou er soms aan gaan twijfelen, maar de gemeente is er voor de mensen, niet andersom. De gemeente is met vele bewoners de strijd aangegaan over het openbaar maken van informatie, en er wordt vaak net zo lang geprocedeerd tegen bezwaarmakers, tot mensen de moed opgeven, ook al gaf de rechter ze elke keer gelijk. Onteigeningen in Leidsche Rijn worden gekenmerkt door arrogantie en intimidatie vanuit de gemeente.

• Voor alle duidelijkheid, zo gaat de SP het dus niet doen. Bij planschade, onteigeningen en gedwongen verhuizingen horen fatsoenlijke compensaties. De gemeente hoort niet voor eigen rechter te spelen door eindeloos door te procederen.
• We doen er alles aan om bij mensen het gevoel weg te nemen dat ze door de gemeente als nummer behandeld worden. Ambtenaren worden daarop getraind en krijgen er meer tijd en ruimte voor. Mensen worden zoveel mogelijk niet per brief maar per telefoon benaderd.

WIJKBUREAUS

• Wijkbureaus functioneren slecht. De openingstijden zijn te krap, de medewerkers hebben geen bevoegdheden en maar weinig mensen kennen het wijkbureau. We heffen ze op, en brengen de informatiefunctie onder bij de wijkbibliotheken. De verschillende gemeentelijke diensten werken aan een meer wijkgerichte werkwijze.

COMMUNICATIE

• Via internet wordt zoveel mogelijk informatie van en over de gemeente kosteloos en zonder restricties beschikbaar gemaakt. Mensen moeten gemakkelijk kunnen zien welke plannen en projecten er bij hen in de buurt spelen. Mensen kunnen zich ook abonneren op nieuws over de omgeving of onderwerpen waarin ze geïnteresseerd zijn. Zo zijn ze snel op de hoogte van voor hun belangrijke plannen en besluiten.
• Daarbij adopteert de gemeente zoveel mogelijk open internetstandaarden, zodat statistieken, geografische informatie en andere data gemakkelijk door anderen hergebruikt kunnen worden.
• Voor mensen zonder internet is de informatie beschikbaar in alle wijkbibliotheken.

SOFTWARE

• De gemeente zal zoveel mogelijk overstappen op software met open bron code
• Wanneer hier voldoende ervaring mee opgedaan is helpt de gemeente deze praktijk te exporteren naar scholen en andere publieke instellingen.

INTEGRITEIT

Reisjes over de wereld, gratis kaartjes voor dure concerten, vaste plekken bij FC Utrecht, riante onkostenvergoedingen. Het is niet raar dat mensen soms denken dat politici beter voor zichzelf zorgen dan voor de stad. De SP staat voor bescheidenheid. Het algemeen belang staat altijd voorop. Uit solidariteit met onze vele hardwerkende vrijwilligers en om acties te betalen, dragen onze volksvertegenwoordigers de helft van hun raadsvergoedingen af aan de partij.

• Wat meer zuinigheid zal politici en topambtenaren goed doen. Onderonsjes met het bedrijfsleven hoeven niet bij een voetbalwedstrijd, en er is geen noodzaak voor onze wethouder om jaarlijks een vastgoedbeurs in Cannes te bezoeken.
• Organisaties die subsidie van ons krijgen, zoals de Vrede van Utrecht en het Nederlands Film Festival, moeten stoppen met het fêteren van volksvertegenwoordigers met gratis kaartjes.
• Bij de keuze van dienstauto’s voor de burgemeester en de wethouders gaat prijs en milieu boven status.
• Declaraties en andere onkostenvergoedingen worden openbaar.
• We zijn tegen verdere verhogingen van de vergoedingen voor burgemeester, wethouder en raadsleden. De fractiebudgetten kunnen een stuk lager. De SP stort nu al jaarlijks duizenden euro’s terug.

Terug naar standpunten 2010