Utrecht

GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN 3 MAART 2010

8. INTEGRATIE

DOORBREEK DE TWEEDELING

Al sinds jaar en dag komen mensen van elders in Nederland wonen en werken. Dat heeft bijgedragen aan onze welvaart en ontwikkeling. De meeste mensen die ooit hier naartoe kwamen, hebben hun plek in onze samenleving gevonden. Maar het is niet allemaal rozengeur en maneschijn. Niet iedereen heeft de kans gekregen – of genomen – om zijn of haar plek in de samenleving te vinden. Na het falende integratiebeleid van de afgelopen dertig jaar moet nu eindelijk een einde worden gemaakt aan de toenemende segregatie in onze samenleving. Integratie, participatie en emancipatie moeten weer meer kansen krijgen.

Integratie komt van twee kanten. In dat besef moet iemand die van elders naar hier komt, zich openstellen voor de waarden en de cultuur van de maatschappij waarvan hij of zij deel wil uitmaken. Wie erbij komt hoort zich te houden aan de rechten en plichten die hier voor iedereen gelden. Maar wij hebben ook de plicht om een goede integratie mogelijk te maken. Door niemand achter te stellen, iedereen gelijke kansen te geven en hard op te treden tegen elke vorm van discriminatie door goede voorwaarden te scheppen voor opleiding, wonen en werk.

In Kanaleneiland heeft meer dan vier van de tien bewoners een laag inkomen, één op de vier is afhankelijk van een uitkering. Negen van de tien jongeren haalt geen diploma in het hoger onderwijs. Meer dan de helft van de bewoners is van niet-westerse afkomst is. De schooluitval is er hoog, bewoners hebben gemiddeld een slechtere gezondheid en er is een grotere kans op psychische stoornissen. Jongeren in deze wijken zijn eerder vatbaar voor criminele verleidingen, voor pooiers en de invloed van fundamentalisten.

Rechtsextremisten en moslimextremisten leiden de aandacht af van problemen, zoals ontspoorde straatjongeren die veel te vaak wegkomen met intimidatie, vernielingen en misdrijven. Of de discriminatie van sollicitanten met een Arabische naam, of van allochtone jongeren met de verkeerde schoenen bij de ingang van een discotheek.
De besturende partijen blinken uit in symboolpolitiek, zoals de organisatie van de Dag van de Dialoog. Goedbedoeld, maar het zet geen zoden aan de dijk. Het college doet niks aan de tweedeling in het onderwijs. Het enige instrument voor spreidingsbeleid is de sloopkogel, maar die jaagt mensen van de ene zwarte wijk naar de andere.

GEMENGD LEREN, GEMENGD WONEN

In Utrecht groeit een groot en groeiend deel van de kinderen op in overwegend zwarte of witte wijken, en op overwegend zwarte of witte scholen. Dat is een slecht uitgangspunt voor een generatie waarvan we hopen dat ze de integratieproblemen achter zich kunnen laten.

• Via een centraal inschrijfsysteem voor basisscholen wordt voorkomen dat meer dan eenderde van de leerlingen van een school een achterstand heeft. Dat is goed voor de leerlingen met een taal- of leerachterstand, en heeft geen gevolgen voor prestaties van andere leerlingen. Plaatsing wordt daarnaast gebaseerd op de voorkeur van de ouders en de afstand tussen de school en thuis. 
• Niet-gemengde scholen krijgen geen toestemming om uit te breiden voor autochtone leerlingen die buiten hun wijk wonen. 
• Witte wijken zijn vaak dure wijken, zoals Tuindorp, Voordorp en Wittevrouwen. We bouwen daar meer goedkope woningen, waardoor er meer ruimte komt voor migranten met lage inkomens.
• Bij de renovatie van bestaande wooncomplexen, bevorderen we gemengd wonen door meer verschillende woningtypes toe te voegen.

TAAL EN INBURGERING

Ook op de werkvloer tekent zich een tweedeling af. Schoonmaakwerk, productiewerk en veel ander laaggeschoold werk wordt vooral door migranten gedaan. Veel te vaak wordt het talent van deze mensen geen recht gedaan. Tegenover de plicht om een inburgeringcursus te volgen, hoort het recht op goed inburgeringonderwijs. De landelijke Wet Inburgering is daar een slechte basis voor. Kwaliteit is slecht te garanderen met de verplichting tot openbare aanbesteding waarbij de goedkoopste optie vaak gekozen wordt. In plaats daarvan moeten eisen worden gesteld aan de kwaliteit van docenten en cursussen. Het afdwingen van de inburgering met hoge boetes voor wie niet slaagt is absurd, maar gelukkig werkt Utrecht daar niet aan mee.

• Een cursus heeft weinig zin als die te moeilijk of veel te makkelijk is voor de cursist. Er is meer maatwerk nodig om het optimale uit iedere cursist te halen. De kwaliteit van de cursussen moet hoger, zodat inburgeraars het gevoel krijgen dat er echt in hun toekomst wordt geïnvesteerd. 
• Mensen moeten de cursus zoveel mogelijk in hun eigen wijk kunnen volgen, eventueel in de buurt van de kinderopvang of basisschool. 
• Er moet heel snel werk gemaakt worden van inburgeringcursussen voor Oost-Europese migranten, voordat scholen straks vol zitten met Poolse en Roemeense kinderen met een taalachterstand en we er straks een nieuw integratieprobleem bijhebben.

DISCRIMINATIE

Discriminatie is mogelijk de meest kwetsende vorm van uitsluiting. En het is aan de orde van dag, bij sollicitaties, bij de discotheek, op de werkvloer, in de buurt. Daarmee wordt een hoop onvrede gezaaid. Toch wordt van discriminatie nauwelijks melding gemaakt. Niet vreemd, want er gebeurt vrijwel niks met de meldingen.

• Meldingen van discriminatie moeten serieuzer behandelt worden. Bureau Discriminatiezaken Utrecht wordt hiervoor versterkt. Het meldpunt wordt beter bekend gemaakt, met de resultaten van de bestrijding als belangrijkste visitekaartje. 
• Jongeren zijn slecht bekend met Panel Deurbeleid, ingesteld om meldingen op te nemen van discriminatie bij discotheken. Door zichtbaarder te zijn en werk te maken van meldingen van discriminatie kan het Panel meer vertrouwen krijgen van de jongeren. Alle horecagelegenheden met portiers moeten lid worden van Panel Deurbeleid. 
• De politie moet meer tijd vrijmaken voor onderzoek en strakker handhaven. Bij discotheken kunnen allochtone agenten de proef op de som nemen door in burger gekleed binnen te gaan.

VEILIGHEID

Een aantal wijken in Utrecht heeft dagelijks veel last van groepen allochtone jongeren die bezig zijn hun slechte reputatie keer op keer waar te maken. Het is belangrijk om deze jongeren minder redenen te geven om zich zo af te keren van de maatschappij, maar voorop staat dat ze veel te makkelijk wegkomen met overlast, intimidatie en misdrijven.

RADICALISERING

Extremistische geluiden zijn misschien wel de belangrijkste voedingsbodem van de groeiende tweedeling. Wat er op tv en in de kranten gezegd wordt kunnen we niet beïnvloeden, maar lokaal kunnen we wel voorkomen dat radicale ideeën voet aan de grond krijgt.

• We starten een meldpunt radicalisering, en werken samen met onder andere politie, jongerenwerkers, scholen en moskeeën om moslimextremisme én rechtsextremisme in kaart te brengen. Organisaties kunnen gratis advies krijgen hoe om te gaan met jongeren die radicale ideeën ontwikkelen.

Terug naar standpunten 2010