Utrecht

Hoofdgast van de SPiritus van zondag 8 juni was burgemeester Aleid Wolfsen. Gespreksleider John van Otterloo ging met hem in gesprek over Wolfsen zelf en vooral over het samenscholingsverbod in Kanaleneiland en de mosquito?s in de wijk. De onbekende SP?er deze keer was Chris van Amersfoort. Chris Baerveldt verzorgde de SPolumn en de muziek werd verzorgd door LX-Press.

Foto's: Francis van Boxtel

Voordat Aleid Wolfsen een half jaar geleden na een geruchtmakend referendum Annie Brouwer opvolgde als burgemeester van Utrecht was hij lid van de gemeenteraad van Oidebroek, rechter in Amsterdam en Haarlem en tot begin dit jaar lid van de Tweede Kamer voor de PvdA. Zijn ervaringen als rechter kan hij goed gebruiken voor zijn huidige functie. ?Als burgemeester moet je boven de partijen staan en een beetje een soort rechter zijn.

Als burgemeester van de gemeente Utrecht heb je een mengeling aan verantwoordelijkheden. Zo is Wolfsen naast voorzitter van de gemeenteraad en lid van het college onder andere voorzitter van het bestuur Veiligheidsregio Utrecht en het Bestuur Regio Utrecht, korpsbeheerder in de provincie Utrecht en lid van het overleg van de G4.

Samenscholingsverbod

Het gesprek met Wolfsen ging vooral over het samenscholingsverbod en de aanpak van tachtig overlastgevende jongeren in Kanaleneiland. Deze jongelui zijn allemaal individueel bekend bij de politie en zijn in het verleden veelvuldig in aanraking geweest met justitie. Wolfsen: ?We hebben tegen deze jongeren gezegd dat we niets meer van hen tolereren. Elke overtreding wordt aangepakt. Deze maatregelen zijn repressief, maar moeten gezien worden in context met andere maatregelen. Zo heeft elke jongere een individueel begeleidingstraject en ze hebben allemaal een persoonlijk gesprek gehad. We steken dus veel tijd en energie in hen.?

Om overlast te voorkomen hangen al een tijdje zogenaamde mosquito?s in de buurt die deze groep van tachtig met een hinderlijke hoge pieptoon van een aantal plekken moet weghouden. Daar slagen de apparaten in, maar tegelijk hebben ook jongeren er last van die geen kwaad in de zin hebben. ROOD wees Wolfsen erop dat in een aantal groentenwinkels aan de Bernadottelaan jongelui werken die ook binnen in de zaak het irritante geluid horen. Wolfsen ? die aangeeft niet ervan op de hoogte te zijn dat ook achter de gevel het geluid doordringt ? erkent dat de mosquito?s een grote groep treft en een paardenmiddel is, maar benadrukt dat ze wel in combinatie met het samenscholingsverbod effect hebben. Ze hangen alleen op plaatsen waar bewoners hebben aangegeven zich geïntimideerd te voelen. Een evaluatie moet nog uitwijzen of de apparaten langer blijven hangen.

SPolumn

De Spiritus-column werd deze keer verzorgd door Chris Baerveldt.

Goeiemiddag,

Op deze zonnige zondag zie ik ook een zonnige toekomst voor de stad. Het zal wel komen omdat we nog maar net terug zijn uit Berlijn. Els en ik hebben er twee maanden gewoond en gewerkt aan kunstprojecten.

Berlijn en Utrecht. Ik moet toegeven dat we Utrecht snel vergeten waren, toen we in Berlijn kwamen.

Maar de eksters in de boom tegenover onze slaapkamer deden me onwillekeurig weer aan thuis denken. Waarom wist ik toen niet, nu wel. In het begin keken we vertederd naar het ouderpaar dat af en aan vloog. Na twee weken begon het gedonder. De gemeente kondigde aan dat de boom omgehakt moest worden en had er daarom een tijdelijk niet-parkeren bord bij gezet. Wat nu, Kees van Oosten was er niet. Gelukkig hebben ze in Berlijn niet één Kees van Oosten, maar zijn er duizenden. Bomen zijn heilig in Berlijn. De laatste dertig jaar is er veel aangeplant en nu is 18%, bijna een vijfde, van Berlijn park of bos; dat halen we hier lang niet. Het niet-parkeren bordje verdween, werd door de gemeente vervangen, verdween weer en werd weer vervangen en zo ging het nog een keer of wat. De verdachte buurman deed er het zwijgen toe, toen ik hem vroeg wat hij nu met al die verkeersborden ging doen. De bomen in de buurt werden volgehangen met pamfletten tegen bomenmoord en kindertekeningen. Op hakdag zelf was er een kleine buurtdemonstratie en een overvalwagen. Er werd gepraat en aan het eind van de dag stond het compromis voor ons raam, een kale boom met een paar takken en een eksternest. De eksters hielden de weken daarna vol en de gemeente stond voor gek. Dat beseften de gemeente ook en ineens was daar die overval en was de hele boom verdwenen. En toen voelde ik me weer echt thuis. Net het Vredenburg.

Berlijn en Utrecht. Ik zou best wel wat van Berlijn naar Utrecht willen halen. Niet die drieëneenhalf miljoen inwoners want dat wordt me te druk. De bittere armoede in sommige wijken en het grote aantal daklozen hoef ik ook niet. De Kürfurstendamm is gewoon een luxe koopgoot om de rijken bezig te houden en de Potzdamer Platz mogen ze ook thuislaten, al is hij heilig vergeleken met onze eigen steenpuist bij het station. De politie is al beter, die kijkt niet weg en heeft kennelijk geen behoefte aan mosquito?s. Geef mij vooral de Berlijnse tolerantie maar. Of nog beter: geef mij de vrije ruimte van Berlijn.

Vrije ruimte. Wat is dat?

In Berlijn zijn veel open plekken; zoveel en zo chaotisch dat ook de projectontwikkelaars en de gemeente het niet voor elkaar krijgen om alles vol te plannen. En dat is gewoon heerlijk. Al die ongeplande ruimte wordt op eigen initiatief van de bevolking gebruikt, vooral in het oosten van de stad. Ik heb nog nooit zoveel kinderspeelplaatsen gezien als in Berlijn, meestal aangelegd door bewoners, vaak van opgeknapte rommel. En, dat is belangrijk: zonder een ingewikkelde procedure. Want dat is vrije ruimte werkelijk, dat de bevolking zijn ding kan doen in plaats van de projectontwikkelaars, bureacraten en architecten. In onze buurt hadden bewoners om de 100 meter wel iets gemaakt, een terrasje, een winkeltje of een kunstproject. Gewoon de huiskamer leegruimen en wat oude tafels en stoelen naar buiten en hup, daar is weer een eethuisje met bier. Opgesierd met graffiti, want dat is in Berlijn een officieel erkende kunst. In de parken wordt massaal gebarbecued door de hele bevolking, dat mag daar gewoon. Je ziet daar hoofddoekjes en bikini?s door elkaar en het is goedkoper dan integratiecursussen. Er wordt op straat massaal gemusiceerd en ik heb er nog nooit iemand om een vergunning zien vragen. En mensen kunnen hun eigen woonruimte maken, naar hun eigen ideeën, niet in een buiten wijk maar midden in de stad. Van dit soort vrije ruimte zou ik graag wat naar Utrecht willen halen. Het zou de stad een stuk leefbaarder maken en het hoeft niet veel te kosten.

Ik heb zitten nadenken over hoe je vrije ruimte in Utrecht kunt maken en zal jullie de komende jaren nog wel lastig vallen met concrete ideeën. Maar de grote lijn is voor mij wel duidelijk. Utrecht heeft een ommezwaai nodig in de bestuurscultuur. Op dit moment wordt het grote te veel op zijn beloop gelaten en het kleine doodgepland. De overheid en grote bedrijven kunnen zich in vaagheid hullen en hoeven zich kennelijk niet aan afspraken te houden, denk eens aan het UCP, de woningnood of de luchtkwaliteit. Maar gewone mensen moeten formulieren invullen, zich verantwoorden, controles ondergaan en accepteren dat ze als onmondig worden beschouwd. Dat moet andersom. Precies besturen en plannen en controleren moet je vooral in het groot, waar veel consequenties zijn voor veel mensen. Maar in het klein moet de overheid gewoon veel meer laten gaan, er op vertrouwen dat de bevolking niet gek is en niet elke dakkapel in de stad willen vastleggen. Dat geeft lucht en leven en dan hoef ik niet meer naar Berlijn.

Onbekende SP?er

Om ook minder bekende SP?ers in de spotlight te zetten sprak Vincent Wijlhuizen deze keer met Chris van Amersfoort (30). Chris is nu zo?n zes jaar lid en maakte de oprichting van de SP-jongerenorganisatie ROOD nog mee. Hij werd lid omdat de SP voor hem dé partij was en is die het meest actief is en contact met de mensen maakt. Zelf is hij al vanaf het begin actief voor de partij. Hij was lid van de oprichtingsgroep ROOD Utrecht, helpt mee met de organisatie van SPiritus en organiseert de folderacties op de Utrechtse Bazaar. ?Ik vind het vooral leuk om mensen te overtuigen dat politiek belangrijk is en om mensen te betrekken bij de SP.? U kunt Chris overigens aanstaande zondag aantreffen op de Bazaar waar hij met andere actieve leden de bezoekers informeert over de SP.